مقایسه انواع بلوک های ساختمانی، کدام نوع بلوک را بخریم؟
با پیشرفت صنعت ساختمان دیوارهای ساختمان نقش باربری خود را تا حدود زیادی از دست دادند. ولی این موضوع باعث شد که انتظارات مهندسان و ساکنین از دیوارها تغییر کرده و نقش هایی مثل جداکنندگی، عایق حرارتی ، عایق صوتی ، مقاومت در برابر زلزله و مقاومت در برابر حریق را به عهده بگیرند.
به منظور برآورده کردن انتظارات فوق از دیوار بلوک های گوناگونی با ساختار و ویژگی های مختلفی پا به عرصه صنعت ساختمان گذاشتند.
در این مقاله، ابتدا مروری کلی بر تعریف بلوک ساختمانی خواهیم داشت و سپس، انواع آن را معرفی کرده و با یکدیگر مقایسه می‌کنیم. درصورتی‌که قصد تهیه بلوک برای ساختمان در حال ساخت خود را دارید، این مقاله اطلاعات جامعی در این زمینه به شما ارائه خواهد کرد.
بلوک، یکی از مصالح مهم ساختمانی است که ماده اصلی تشکیل‌دهنده آن بتن، سیمان، خاک رس، پوکه و غیره است. این متریال در اشکال و وزن‌های مختلفی ساخته میشود که شناخته‌شده‌ترین آن‌ها بلوک‌های توخالی هستند. بلوک ساختمانی به انگلیسی construction block نامیده میشود و استفاده از آن در کشورهای غربی از اوایل دهه دوم قرن بیستم، معمول بوده است.
مهم‌ترین مورد مصرف بلوک در ساختمان‌سازی در دیوارهای باربر و غیر باربر، فونداسیون و سقف است که با نام‌های بلوک دیواری و بلوک سقفی از یکدیگر متمایز میشوند. ازجمله مهم‌ترین مزایای کاربرد بلوک در ساختمان‌سازی، سبک سازی ساختمان، افزایش بهره‌وری انرژی، بالا رفتن مقاومت در برابر زلزله ،کاهش صدمات جانبی ناشی از آوار زلزله، کاهش انتقال صوت از طریق دیوارها و دوام بیشتر ساختمان در برابر حریق است.
بلوک‌ها، بسته به مواد تشکیل‌دهنده‌شان می‌توانند وزن‌های متفاوتی داشته باشند و بر این اساس به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
*بلوک سبک
*بلوک نیمه سنگین
*بلوک سنگین
بلوک‌های متراکم از سیمان و سنگ‌دانه‌های ریز تشکیل‌شده‌اند. این بلوک، مقاومت فشاری بیشتری نسبت به دیگر انواع بلوک داشته و به همین دلیل، بهترین بلوک ساختمانی برای پی‌ها یا دیوارهای باربر محسوب میشود. از معایب این بلوک انتقال انرژی گرمایی و جذب آب بالای آن است. بااین‌حال، جرم حرارتی این بلوک بالاست و نوسانات دمایی را به‌خوبی تحمل می‌کند. از معایب دیگر این بلوک ها وزن بالای آن و تاثیر مستقیم آن در بار مرده ساختمان میباشد. از سوی دیگر میتوان گفت سنگینی این بلوک ها سبب کاهش سرعت دیوارچینی نیز می شود. به دلیل چگالی بالای این بلوک عملکرد حرارتی و صوتی آن نیز به وضوح کاهش می یابد.
بلوک سبک، بلوکی است که در آن به‌جای دانه‌های سنگین از سنگدانه های سبک صنعتی و معدنی استفاده میشود. به‌این‌ترتیب، این بلوک، وزن کمتری نسبت به بلوک‌های سنگین داشته و به همین دلیل، بهترین گزینه برای استفاده در دیوارهای غیر باربر محسوب میشود. سبکدانه های صنعتی و معدنی به دلیل وجود تخلخل درونی باعث سبک تر شدن بلوک های ساخته شده با آن میشوند. انواع بلوک دیواری جدید سبک، بار مرده کمتری به ساختمان اضافه کرده و معمولا به شکل توخالی تولید میشوند. حفره های داخل این بلوک ها به صورت باکس هوای محبوس و شبیه خلاء عمل کرده که خود مزید بر علت افزایش مقاومت حرارتی بلوک میگردنداین بلوک سبب میشود که حرارت و صوت کمتری از دیوار منتقل شود. قیمت بلوک ساختمانی سبک، نسبت به انواع متراکم معمولا بیشتر است. حداکثر چگالی بلوک‌های سبک، 1000 کیلوگرم در مترمکعب است.
در بازار، بلوک‌های ساختمانی را بیشتر بر اساس متریال آن‌ها می‌شناسند. در ادامه، پرکاربردترین انواع بلوک را معرفی کرده و آن‌ها را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم.
معمول‌ترین و شناخته‌شده‌ترین شکل بلوک، بلوک سیمانی است که از سیمان و سنگ‌دانه‌های ریز، ازجمله شن و ماسه ساخته میشود. این بلوک به دلیل وزن بالای سیمان و دیگر دانه‌های به‌کاررفته در آن، وزن بالایی داشته و متعاقبا از مقاومت فشاری خوبی برخوردار هستند. هرچه چگالی سیمان و سنگ‌دانه‌های آن‌ها بیشتر باشد، این مقاومت نیز بیشتر میشود. از بلوک سیمانی در دیوارهای باربر، سقف و پی ساختمان استفاده میشود.
بلوک سیمانی ازنظر شکل و اندازه به انواع زیر تقسیم میشود:
از اجزای اصلی تشکیل دهنده این بلوک AAC می توان به ماسه سیلیسی، آهک، سیمان، پودر آلومینیوم و آب اشاره نمود. تخلخل این بلوک توسط حباب های هوایی که طی فرایند تولید درون آن ایجاد میشود پدید می آید و این تخلخل سبب کاهش چگالی و عایق شدن بلوک هوازده میگردد.
نام این بلوک ساختمانی به انگلیسی autoclaves aerated concrete است که به‌اختصار به آن aac گفته میشود. مواد تشکیل‌دهنده این بلوک در کوره‌های مخصوصی به نام اتوکلاو (autoclave) تحت فرآیندی با دما و فشار هوای مشخص، پخته میشوند.
در مرحله اختلاط مواد تشکیل‌دهنده این بلوک و پیش از مرحله اتوکلاو، گاز نیتروژن بسیار زیادی تولید میشود که سبب افزایش حجم بلوک میشود. به همین دلیل به این بلوک، بلوک گازی یا گازدار نیز گفته میشود. گاز نیتروژن تولیدشده، درنهایت جای خود را به هوا می‌دهد.
از ویژگی های مناسب این بلوک میتوان به وزن سبک، عایق حرارتی و صوتی مناسب، امکان برش به اندازه های دلخواه و افزایش مقاومت ساختمان در برابر حریق اشاره کرد.
هبلکس، سیلکس و پرین سه برند معروف تولیدکننده انواع بلوک سیمانی دیوار هوازده یا اتوکلاو هستند. مانند بسیاری از محصولات دیگر، نام این سه برند، گاه به‌جای محصول اصلی به کار می‌روند؛ بنابراین، منظور از بلوک هبلکس و یا بلوک سیلکس در بازار، همان بلوک اتوکلاو است.
پیشنهاد مطالعه: بلوک بتنی چیست؟
بلوک هبلکس، نه‌فقط برای استفاده در دیوارها؛ بلکه در سقف ساختمان نیز استفاده میشود که به آن، بلوک هبلکس سقف نیز گفته میشود. تفاوت این بلوک با انواع بلوک دیواری هبلکس این است که از یک لایه پوشش محافظ در برابر آب‌وهوا برخوردار بوده و دوام و طول عمر بیشتری دارد.
علی‌رغم مزایای متعدد بلوک اتوکلاو، جذب آب بالا و جمع شدگی این بلوک از معایب آن شمرده میشوند.جمع شدگی خطی زیاد بلوک هوازده یا اتوکلاو منجر به ترک های دیوار میشود.
بنا به این دلیل جهت اتصال نمای غیر خشک یا گچ و خاک کردن دیوار نیاز به تمهیداتی وجود دارد که موجب افزایش زمان و هزینه دیوارچینی میگردد.
در نظر داشته باشید بلوک فوم دار ، فوم بلوک و بلوک ICF با یکدیگر متفاوت بوده و در صورت خرید هرکدام میبایست به تفاوت ساختاری و عملکردی آن ها توجه شود.
بلوک فوم دار:
به بلوک های سیمانی سبک که در حفره داخلی آن ها به جای هوا از پلی استایرن استفاده میشود می گویند.
استفاده از فوم پلی استایرن سبب کاهش اتلاف انرژی و کاهش انتقال صوت میگردد ولی با توجه به انتشار گازهای سمی در هنگام آتش سوزی توسط پلی استایرن میبایست از نوع کندسوز آن استفاده گردد. و حتما مدارک مستند دال بر استفاده از پلی استایرن کندسوز به خریدار ارائه گردد. از سوی دیگر متاسفانه برخی تولید کنندگان بلوک سبک به علت استفاده از مصالح با کیفیت پایین و تولید مناسب قادر به تامین عایق صوتی و حرارتی بلوک به تنهایی نمیباشند از این رو جهت جبران این نقص از پلی استایرن استفاده میکنند لذا میبایست به استاندارد خود بلوک نیز در خرید توجه گردد.
فوم بلوک یا CLC:
بتن سبک CLC یکی از انواع بتن سبک بوده که به وسیله ایجاد حباب های هوا با اندازه های مختلف در درون بتن ایجاد میشود روش تولید این نوع بتن با روشی بدون اتوکلاو است و ایجاد حباب هوا با استفاده از روش های فیزیکی یا شیمیایی انجام میشود.
تخلخل ایجاد شده در فوم بلوک مانند سایر بلوک های سبک موجب کاهش وزن و افزایش عملکرد صوتی و حرارتی میشود .
همانطور که هر محصولی علاوه بر مزایا دارای معایبی نیز میباشد فوم بلوک ها از این قاعده مستثنی نیستند. مقاومت فشاری پایین این بلوک ها ، جذب آب بالا ، جمع شدگی خطی و ترک خوردگی از معایب این بلوک به حساب می آیند.
بلوک های سبک از ترکیب سیمان و پوکه و یا سبکدانه رس منبسط و آب تولید میشود. سبکدانه هایی که در این نوع محصولات استفاده میشوند میشوند دارای تخلخل هستند. این تخلخل سبب سبک تر شدن سبکدانه های به میزان زیاد و ایجاد نقش عایق حرارتی و صوتی میشود.
بالطبع با اضافه کردن سبکدانه با خواص ذکر شده به سیمان، کاهش چگالی و بهبود عملکرد حرارتی و صوتی به بلوک نیز منتقل میگردد.
به‌طورکلی، هر دو بلوک لیکا و هبلکس، جزء بلوک‌های سبک به شمار می‌روند. از موارد تفاوت آن‌ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان در مورد محصولات با شماره تلفن 09027770902 تماس حاصل فرمائید.
همانطور که گفتیم در بلوک هوازده نیز سیمان به کار میرود و میتوان گفت که این بلوک، نوعی بلوک سیمانی جدید محسوب میشود. بارزترین تفاوت این دو بلوک در مواد تشکیل‌دهنده آن‌هاست. در بلوک هبلکس از دانه‌های سبک‌تر و به میزان کمتری استفاده میشود. این در حالی است که بلوک‌های سیمانی از دانه‌های بیشتر و سنگین‌تری در ساختار خود دارند. دیگر موارد تفاوت این دو بلوک، موارد زیر هستند:
بلوک سفالی، یکی از انواع بلوک سنگین به شمار میرود که در ساخت آن، به‌جای سیمان از خاک رس به‌عنوان ماده اصلی استفاده میشود. دیگر موادی که در ساخت این بلوک استفاده میشوند، شامل آهک و افزودنی‌های دیگر هستند. این بلوک، پس از قالب‌گیری در کوره‌های مخصوص پخت سفال با دمای ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد پخته میشود. بلوک سفال، مقاومت بالایی در برابر حریق داشته؛ اما عملکرد خوبی ازنظر عایق صوتی و حرارتی و همچنین، مقاومت در برابر زلزله ندارد. به‌منظور بهبود این ویژگی‌ها، بلوک فومدار سفالی نیز تولید میشود. مقاومت فشاری بلوک سفالی مانند بلوک سیمانی بالاست.
مهم‌ترین موارد تفاوت این دو بلوک، عبارت‌اند از:
سخن آخر
بلوک ساختمانی، انواع متنوعی دارد که بر اساس مواد سازندهشان، ویژگی‌های ساختاری متفاوتی را نیز ارائه میکنند. به‌طورکلی، بلوک، ازنظر وزن به دو دسته بلوک سبک و سنگین و ازنظر مواد سازنده به دسته‌هایی نظیر بلوک سیمانی، بلوک گازی، فومدار، و سفالی تقسیم میشود.
در این میان، مقاومت فشاری یعنی تحمل بار دو بلوک سیمانی و سفالی بیشتر بوده و از آن‌ها در دیوارهای باربر و سقف، بیشتر استفاده میشود. این در حالی است که دیگر بلوک‌ها ازنظر عایق حرارتی و صوتی، مقاومت در برابر زلزله، حریق، رطوبت و نفوذ حشرات، بهتر عمل میکنند. بلوک سفالی نیز برعکس انواع بلوک سیمانی از سبکدانه صنعتی ومعدنی به‌عنوان ماده اصلی در ساختار خود استفاده می‌کند.