بلوک بتنی چیست و چه تفاوتی با بلوک سیمانی دارد؟
بلوک بتنی، یکی از مصالح مهم در ساختمان‌سازی است که عمدتا به شکل مکعب مستطیل تولید میشود. این متریال از ریخته‌گری سیمان پرتلند، سنگدانه (معمولا سنگی یا شن و ماسه ریز) و دیگر مواد افزودنی مانند انواع کف‌سازها و آب ساخته میشود. بسته به چگالی و مقاومت مواد به‌کاررفته شده در ساختار بلوک، این قطعه می‌تواند کاربردهای متفاوتی داشته باشد که پر کردن دیوارهای باربر و غیر باربر، یکی از اصلیترین آنها به شمار می‌رود. امروزه، بلوک بتنی، یکی از اصلیترین مصالح جایگزین آجر مخصوصا آجر بتنی نیز محسوب میشود.
تفاوت بلوک سیمانی با بلوک بتنی
به دلیل استفاده از سیمان در هر دو بلوک سیمانی و بتنی، بسیاری از افراد، این دو را مشابه یکدیگر می‌پندارند. این در حالی است که ازنظر ساختاری،به علت تفاوت در نوع سنگدانه و وزن آن ها متفاوت در کاربری میباشند. اصلیترین تفاوت این دو استفاده از سبکدانه های صنعتی و معدنی در بلوک سیمانی به جای سنگدانههای معمول در بلوک بتنی است. به همین دلیل، بلوک سیمانی بسیار سبک‌تر از بلوک بتنی بوده و از آن تنها برای مصارفی که نیازی به مقاومت فشاری بالا ندارند و تنها میبایست قادر به تحمل وزن خود و الحاقات بلوک سبک مانند نما را دارا باشند استفاده میشود. دیوارهای غیر باربر، یک نمونه از محل‌های کاربرد بلوک سیمانی هستند.
انواع بلوک بتنی
بلوک‌های بتنی، بسته به شکل، چگالی و موادی که در آنها به‌کاررفتهاند به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که در اینجا آنها را معرفی می‌کنیم.
بلوک بتنی تو پر
بلوک بتنی توپر ساختاری متراکم و یکپارچه دارد. در ساخت آن از سنگدانههای سنگین و طبیعی استفاده شده که سبب بالا رفتن وزن آن نیز میشود. بلوک بتنی تو پر، از مقاومت فشاری بالایی برخوردار است.
بلوک بتنی توخالی
بلوک بتنی توخالی با وجود حفره های داخلی سبک تر بوده اما در عین حال در صورت تولید مناسب مقاومت خوبی را دارا خواهد بود از این بلوک ها به دلیل عدم تامین مقاومت حرارتی و صوتی در دیوار ساختمان اصلی استفاده نمیگردد و بیشتر جهت جداسازی محوطه های بیرونی کاربرد دارد.
لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان در مورد محصولات با شماره تلفن 09027770902 تماس حاصل فرمائید.
بلوک U شکل یا بلوک های نعل درگاه
بلوک U شکل که به‌عنوان بلوک لنتل (Lintel) نیز شناخته میشود، بیشتر در بالای پنجره‌ها و درب‌ها نصب‌شده و می‌تواند بار واردشده از سمت فوقانی سازه را تحمل کند. شیار عمیقی که در بلوک U شکل وجود دارد معمولا توسط میلگرد پر میشود تا مقاومت آن افزایش یابد. از این بلوک در ساخت دیوار استفاده نمی‌شود.
بلوک لیکا
بلوک لیکا، نوعی بلوک سبک میباشد که در ساختار آن به‌جای سیمان و خاک رس از دانه‌های خاک رس که تحت شرایط دمایی و فشاری خاصی فرآوری و حجیم شده‌اند، استفاده میشود.
بلوک بتنی پازلی
بلوک بتنی پازلی به نوعی از بلوک گفته میشود که در ساختار خود دارای حفره‌هایی برای اتصال بلوک‌ها به یکدیگر است. این بلوک، سبک‌تر از بلوک‌های معمولی بتنی میباشد بر حسب اعلام تولید کنندگان نیازی به ملات نداشته و جفت شدن بلوک‌ها در یکدیگر کافی است.
بلوک بتنی نمادار
بلوک نمادار، بلوکی است که در قالب‌های مشخص با طرح‌های متنوع ریخته‌گری شده و به‌عنوان نما به‌جای آجر و سنگ به کار می‌رود. از این بلوک، به‌منظور دیوارکشی یا ایجاد بلوک حائل استفاده میشود. بلوک نمادار خود در انواع یکرو، دورو، نیمه، گوشه، درپوش دیوار، درپوش ستون و غیره تولید میشود.
آجر بتنی
آجرهای بتنی، بلوک‌هایی در ابعاد آجر هستند که در ساخت آنها از هر دو نوع سنگدانههای سبک یا سنگین استفاده میشود. درواقع، کاربری آجر، تعیین‌کننده مواد تشکیل‌دهنده آن خواهد بود. این نوع بلوک، مصارف مختلفی از دیوارهای باربر تا حفاظ‌های جداکننده دارد.
انواع بلوک بر اساس وزن
علاوه بر دسته‌بندی بر اساس مواد تشکیل‌دهنده یا شکل، بلوک بتنی بر اساس وزن نیز دسته‌بندی میشود که در این بخش آنها را بررسی می‌کنیم.
بلوک بتنی سنگین
به‌طورکلی، به هر بلوکی بتنی که در آن از سنگدانههای سنگین مانند شن و ماسه ریز استفاده شده باشد، بلوک بتنی سنگین گفته میشود. بلوک‌های توپر یا توخالی و بلوک‌های آجری در این دسته قرار می‌گیرند. بااین‌حال، طبق یک قاعده کلی به بلوک‌هایی با چگالی بیشتر از 1700 کیلوگرم بر مترمکعب، بلوک سنگین گفته میشود. این بلوک، بیشتر در دیوارهای جدا کننده محوطه، دیوار حائل و گاها پی ساختمان و کرسی چینی استفاده میشود.
در کنار مزایای بلوک‌های سنگین مانند مقاومت بالا در برابر فشار و ضربه؛ مقاومت حرارتی پایین و عملکرد ضعیف در برابر انتقال صوت و افزایش بار مرده ساختمان ازجمله معایب این بلوک‌ها هستند.
لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان در مورد محصولات با شماره تلفن 09027770902 تماس حاصل فرمائید.
بلوک بتنی سبک
بلوک سبک، بلوکی است که در ساختار آن از سنگدانههای سبکوزن مانند ماسه‌های سبک کوارتز و سیلیس و سایر سنگدانه های سبک معدنی و صنعتی استفاده میشود. این سنگ‌دانه‌ها در کنار ترفندهای دیگر مانند استفاده از فوم یا پخت بتن در شرایط دمایی و فشاری خاص، سبب افزایش حجم بلوک و متخلخل شدن ساختار آن می‌شوند.
حفره‌های هوای موجود در ساختار بلوک سبک، دلیل اصلی عدم انتقال انرژی گرمایی و صوت از آن است. علاوه بر این، وزن سبک و وجود هوا، سبب افزایش مقاومت سازه در برابر زلزله و حریق نیز میشود. البته در برخی از بلوک‌های فومدار باید از فوم‌های ضد حریق به این منظور استفاده شود. مقاومت در برابر رطوبت و تخلیه رطوبت فضای بسته نیز از دیگر مزایای برخی از انواع این بلوک به شمار می‌روند.
علیرغم مزایای بلوک سبک، احتمال نفوذ آب و حشرات به برخی از این بلوک‌ها مانند بلوک فومدار پلیاستایرن و احتمال شکنندگی برخی دیگر مانند بلوک‌های اتوکلاو از معایب این آنها به شمار می‌روند.
ابعاد انواع بلوک بتنی
در این بخش، ابعاد و اوزان پرمصرف‌ترین بلوک‌های بتنی را ارائه می‌کنیم.
ابعاد بلوک توخالی
بلوک‌های توخالی معمولا در سه اندازه زیر تولید می‌شوند:
| طول | ارتفاع | عرض |
| ۴۰ | ۱۰ | ۲۰ |
| ۴۰ | ۲۰ | ۲۰ |
| ۴۰ | ۳۰ | ۲۰ |
وزن این بلوک‌ها نیز از ۱۲۰۰ تا ۱۴۵۰ کیلوگرم در مترمکعب متفاوت است.
ابعاد بلوک توپر
ابعاد استاندارد جهانی بلوک تو پر، به شرح زیر است:
| طول | ارتفاع | عرض |
| ۳۹ | ۱۹ | ۹ |
| ۱۴ | ۱۹ | ۳۹ |
| ۱۹ | ۱۹ | ۳۹ |
| ۹ | ۱۹ | ۲۹ |
| ۱۴ | ۱۹ | ۲۹ |
| ۱۹ | ۱۹ | ۲۹ |
| ۹ | ۶.۵ | ۲۲ |
| ۹ | ۱۹ | ۲۲ |
| ۹ | ۱۴ | ۲۹ |
وزن این بلوک، بین ۳.۰۲ تا ۳۳ کیلوگرم متغیر است.
ابعاد بلوک لیکا
وزن بلوک لیکا به‌طور متوسط زیر پنج کیلوگرم بوده و ابعاد آن نیز برحسب سانتی‌متر به شرح زیر است:
| طول | ارتفاع | عرض |
| ۵۰ | ۲۵ | ۱۴ |
| ۵۰ | ۲۰ | ۱۴ |
ابعاد دیگر بلوک ها
از میان دیگر بلوک‌ها، بلوک‌های زیر بیشترین کاربرد را در ساخت‌وساز دارند:
| نام بلوک | طول | عرض | ارتفاع |
| U شکل | ۲۰ | ۱۵ | ۱۰ |
| نمادار | ۴۰ | ۲۰ | ۲۰ |
| پازلی | ۳۰ | ۱۰ | ۱۵ |
| بلوک آجری | ۲۵.۴ | ۲۰.۳ | ۲۰.۳ |
قیمت بلوک بتنی
به‌طورکلی، قیمت انواع مختلف بلوک سیمانی به عوامل زیر بستگی دارد:
- مواد سازنده و کیفیت آنها
- تکنولوژی تولید
- حامل‌های انرژی
- قیمت مواد تشکیل‌دهنده، به‌ویژه سیمان و سنگ‌دانه‌ها
در مورد تکنولوژی تولید باید اضافه کنیم که بلوک‌هایی که تولید آنها دشوارتر، زمانبرتر و مستلزم به‌کارگیری دستگاه‌های مخصوص مانند اتوکلاو است، قیمت بیشتری نسبت به بلوک‌های معمولی حتی با وزن بسیار بیشتر دارند. از طرف دیگر، قیمت حامل‌های انرژی، تأثیر بیشتری بر قیمت بلوک‌های سنگین دارد. همچنین، قیمت مواد تشکیل‌دهنده، بستگی زیادی به قیمت دیگر مواد خام در دنیا نظیر نفت و همچنین، قیمت ارزهای خارجی به‌خصوص دلار در کشور ما دارد.
از میان بلوک‌های مشابه نیز مسلما بلوک‌های سنگین‌تر و با جداره‌های بیشتر، قیمت بیشتری دارند. همچنین، بلوک‌های طرحدار یا نمادار نیز به دلیل فرآیند پیچیده‌تر تولید معمولا گران‌تر از انواع ساده هستند. بااین‌حال، اعتبار برند تولیدکننده نیز در این موضوع مؤثر است. به‌طور مثال، قیمت برندهای شناخته‌شده هبلکس و سیلکس در زمینه تولید بلوک‌های اتوکلاو، نسبت به دیگر برندهای این صنعت بیشتر است.
لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان در مورد محصولات با شماره تلفن 09027770902 تماس حاصل فرمائید.
جایگزین بلوک بتنی
ممکن است به دلایلی امکان استفاده از بلوک‌های بتنی وجود نداشته باشد. کمبود بلوک در بازار، قیمت بالا و یا نیازهای ویژه یک ساختمان، برخی از این دلایل هستند. در این شرایط، برخی گزینه‌ها به‌عنوان جایگزین بلوک سیمانی مطرح می‌شوند که در این بخش بررسی می‌کنیم.
بلوک پوکه معدنی
در این بلوک‌ها، به‌جای سنگدانه از پوکه‌های معدنی استفاده میشود. تفاوت این بلوک با بلوک‌های سبک، این است که مقاومت فشاری بالایی داشته و می‌تواند به‌راحتی در دیوارهای باربر و چارچوب درب نیز استفاده شود. آنها همچنین، سبک، تجدیدپذیر، عایق گرما و کنترل‌کننده رطوبت بوده و در صورت برچیده شدن اصولی، می‌توانند مجددا استفاده شوند.
بلوک خاک رس
این بلوک می‌تواند جایگزین بلوک‌های سبک بتنی شود؛ چراکه مقاومت فشاری چندانی ندارد. بااین‌حال، از مزایای بلوک‌های سبک برخوردار بوده و علاوه بر آن، قیمت مناسب‌تری نیز دارد.
بلوک لانه زنبوری
این بلوک نیز به‌جای سنگدانه از خاک رس استفاده کرده و در ساختار خود دارای سوراخ‌هایی است که آن را شبیه به لانه زنبور می‌کند. به حداقل رسیدن ملات موردنیاز در نصب و وزن سبک، از مزایای این بلوک به شمار می‌روند. بااین‌حال، نصب این بلوک، کمی تخصصی‌تر از بیشتر بلوک‌های معمولی است و آسیب‌پذیری آن نیز نسبتا بالاست.
بلوک عایق بندی شده
در بلوک‌های عایق‌بندیشده از مواد عایق سبک به‌جای سنگدانه استفاده میشود. این بلوک به همراه یک ورق ساختهشده از پشم معدنی نصب میشود که سبب عایق‌تر شدن دیوار در برابر انرژی گرمایی میشود. استحکام این بلوک، نزدیک به بلوک‌های بتنی سنگین است.
مزایا و معایب استفاده از بلوک بتنی
به‌طورکلی، استفاده از بلوک بتنی در مقایسه با روش‌های سنتی‌تر مانند ریختن بتن، سبب قوی‌تر شدن فونداسیون و دیوارهای ساختمان میشود. علاوه بر این، با استفاده از بلوک، سرعت دیوارچینی، به‌خصوص برای دیوارهای غیر باربر افزایش می‌یابد. استفاده از بلوک بتنی، سبب به وجود آمدن فضاهای خالی میشود که پر کردن آنها با میلگردهای تقویتی، سبب افزایش استحکام سازه نیز میشود. دیگر مزایای استفاده از بلوک بتنی عبارت‌اند از:
- عایق کردن دیوارها در برابر صوت در صورت استفاده از بلوک های بتنی سبک
- عایق کردن دیوارها در برابر انتقال انرژی گرمایی و درنتیجه، کاهش مصرف انرژی در صورت استفاده از بلوک های بتنی سبک
بااین‌حال، این متریال مانند دیگر مصالح ساختمانی، معایبی نیز دارد که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:
- کیفیت پایین ساخت بتن، سبب اعوجاج یا کمانش فونداسیون در آینده میشود. این در حالی است که با بتن‌ریزی، اطمینان بیشتری از پر شدن همه فضای فونداسیون حاصل میشود.
- استفاده از بلوک بتنی بسته به نوع بلوک ممکن است، هزینه بالاتری نسبت به بتن‌ریزی داشته باشد.
- احتمال ترک خوردن روکش گچی روی بلوک وجود دارد.
- در صورت بالا بودن سطح آب زمین، احتمال آسیب دیدن بلوک نسبت به بتن ریختهشده بیشتر است.
- در صورت استفاده از سنگدانه های معدنی نامرغوب با ناخالصی های فبزیکی و شیمیایی ، شوره زدگی و سایر معضلات به سطح نما و سازه میرسند
- به علت گسترش انواع تولیدی های بلوک بتنی و سیمانی بدون استاندارد ، در صورت استفاده در دیوار پیرامونی ساختمان مشکلاتی مانند ترک خوردگی ، انتقال صوت و حرارت و غیره به وجود می آیند.
سخن آخر
بلوک بتنی، یکی از اصلیترین مصالح ساختمانی است که خود ازنظر وزنی به دو دسته سنگین و سبک تقسیم میشود. بلوک‌های سنگین در ساختارشان علاوه بر سیمان و دیگر مواد از سنگدانههای سنگین ریز مانند شن و ماسه استفاده می‌کنند. این در حالی است که در بلوک‌های سبک از سنگدانههای سبک‌تر مانند دانه خاک رس و ماسه کوارتز یا سیلیس استفادهشده و با فرآیندهایی مانند تزریق فوم یا اتوکلاو کردن، ساختار آنها را متخلخل می‌کنند.
بلوک بتنی در انواع مختلف خود دارای مزایا و معایبی است که مقاومت فشاری بالای بلوک‌های سنگین و عایق بودن بلوک‌های سبک در برابر صوت و گرما، نمونه‌هایی از آنها هستند. استفاده از بلوک بتنی به جای بتن‌ریزی نیز دارای مزایایی مانند استحکام بیشتر فونداسیون و معایبی مانند آسیب‌دیدگی بیشتر در برابر نفوذ آب‌های زیرزمینی است.
