پوکه ها, سنگدانه های سبک طبيعی ( پوکه معدنی ) يا فرآوری شده ای ( پوکه صنعتی ، لیکا ) هستند که به دليل تخلخل دارای وزن مخصوص کم می باشند . اين دانه ها را ميتوان به تنهايی به عنوان پر کننده فضاهای خالی به منظور کاهش وزن، عايق کاری حرارتی و صوتی و نظاير آن به کار برد همچنين از اين دانه ها در ساخت ساير فرآورده های سبک مانند انواع بتن های سبک ، ملات ها و اندودها ، فرآورده های قيری ، خاک کشاورزی و … استفاده کرد.
پیشنهاد مطالعه: انواع بلوک سقفی و کاربرد آنها
به دليل محدوديت منابع و ذخاير مربوط به سبکدانه های طبیعی در دنیا , لزوم تولید يکنواخت و انبوه صنعتی سبکدانه های به منظور کاربردهای مختلف و ساخت مصالح بر اساس این نوع سبکدانه ها به عنوان يک ضرورت در صنعت ساختمان مطرح شد.
با تولید این نوع سنگدانه تولید بتن و محصولات ساختمانی وارد دوران تازه ای شدند. در حدود سال 1917، هايدی در ايالات متحده، روش توليد صنعتی رس و شیل منبسط شده را با استفاده از کوره استوانهای چرخان ابداع نمود . با این محصول در ابتدا هایدیت و سپس لیکا نامگذاری شد . واژه ليکا از عبارت light expanded clay aggregate به معنی دانه رس سبک منبسط شده گرفته شده است.دليل امکان فرآوری در توليد، اين محصول دارای ويژگی های منحصر به فرد بوده و مورد استقبال فراوانی قرار گرفت. در اين مدت بيش از 150 پل و ساختمان در ايالات متحده و کانادا با اين نوع بتن، مورد بهرهبرداری قرار گرفت. بزرگترين بنای بتن سبکدانه ( بلوک لیکا )، ساختمان اداری 52 طبقه با ارتفاع 215 متر در هوستون تگزاس می باشد. در ايران پس از آگاهی از مزايای توليد سبکدانه در کشور واحد توليد ليکا توسط بخش خصوصی در سال 1358 راهاندازی شد.
سبکدانههای لیکا ( پوکه صنعتی لیکا ) طی 3 مرحله زير توليد میشود:
1) فرآوري اوليه: خاک رس پس از ورود از جعبه تغذيه روي نواري حرکت میکند که يک وزن منبع در مسير آن تعبير شده است. اين وزن منبع مقدار ماده عبور کرده واحدهاي زماني ساعت و شبانه روز را اندازهگيري مینمايد. معمولاً در اين قسمت يک دستگاه آهن رباي برقي نيز طراحي میگردد که کار اصلي آن قطع حرکت نوار در زمان ورود قطعه آهن همراه با ماده معدني است زيرا وجود اين قطعات براي ماشين آلات بسيار خطرناک است. مواد اوليه از روي نوار وارد يک نوع آسياب سنگي میشوندکه صفحه زير اين آسياب مشبک استوايي سوراخهايي به قطر 14 تا 18 ميلیمتر دارد. سوراخهاي اين شبکه در هر اندازهاي قابل تنظيم میباشند. در اين آسياب به خاک آب افزوده میشود تابه گل تبديل شود و از سوراخها عبور کند. گل از صفحه زيرين آسياب به آسياب ديگري که بيشتر يک مخلوط کننده است وارد میشود. آسياب مخلوط کن از 2 محور تشکيل شده است که پرههاي آن با حرکت حلزوني به سمت جلو حرکت میکنند. در اين آسياب اگر گل داراي رطوبت کافي نباشد، باز هم آب اضافه میشود. در اين مرحله گل در صورت نياز با افزودنیهاي خاصي مخلوط میشود و در مرحله فرآوري اوليه بيشترين زمان عمل آوري گل در اين آسياب صورت میگيرد که روند کندي دارد. اين کندي حرکت باعث میشود تا گل کاملاً آب جذب نمايد و ورز داده شود تا حالتي يکنواخت پيدا کند. گل به صورت ورقههاي نازک از آسياب غلتکي خارج میگردد.
2) مرحله خشک کردن: خشک کردن به مجموعه مراحلي گفته میشود که بين 2 مرحله فرآوري و پخت انجام میگيرد. در اين مرحله، گل با حرکت در کوره خشک کن به تدريج خشک می گردد و تبديل به گندوله میشود.
3) مرحله پخت: در اين مرحله دانههاي خشک شده(گندولهها) در معرض حرارت قرار میگيرند که در اين قسمت سير صعودي حرارت تقريباً ناگهاني میباشد. حرارت در کوره خشک کن از حرارت طبيعي (c200) در مدت تقريبي 2 ساعت به حدود 400 درجه سانتیگراد میرسد و در دومين مرحله از cº400 به cº1200 افزايش میيابد. افزايش ناگهاني حرارت ماده را تا مرز ذوب میرساند و در همين حال کليه مواد سوختني سعي در خروج از محيط دارند. اما به دليل ماهيت رس که در آن اتصال ذرات به هم شديد است، فشار گازهاي حاصل ايجاد جباب مینمايد و محيط متخلخلي بوجود میآورد و به اين صورت سبکدانه توليد میگردد. محصول پس از مرحله پخت توسط نوار نقاله وارد خنک کن میشود.
آیا می دانید بلوک سقفی چه کاربردی دارد؟ وارد لینک روبرو شوید: بلوک سقفی چیست؟
– وزن مخصوص دانه های ليکا بین 330 تا ۴٣٠ Kg/m³ می باشد . وزن مخصوص بتن ليکا در حالت متراکم ٩50 و در حالت غیر متراکم می باشد.
براساس آزمايشات مرکز تحقيقات ساختمان و مسکن، ضريب هدايت حرراتی دانه های ليکا 0.09 تا 0.1 می باشد . تخلخل بالای دانه های ليکا سبب قابليت رسانايی حرار تی ناچيز ا ين دانه ها می گردد .
وجود حفره ها و اندازه و عمق آنها در دانه های ليکا سبب می گردد تا اثر صوت به دليل ايجاد اصطکاک مستهلک گردد.
دانه های ليکا در مقابل شار مکانيکی دائمی و يا بارگذار ی مکرر فشرده نمی شوند و نسبت درصد هوای موجود ثابت ميماند
وجود منافذ درونی بسته، ساختمان سلولی بخصوص و وجود لايه روکش باعث کاهش چشمگير ميزان جذب آب دانه های ليکا
نسبت به ساير سبکدانه ها می شود
دانه ها در دمای نزديک به ١٢٠٠ درجه سانتی گراد توليد می توانند شوک حرارتی تا دمای ١١٠٠ در جه سانتی گراد راتحمل
نمايند .
عمر مفید دانه های لیکا بیش از صد سال و چندین برابر عمر مفید پوکه های معدنی می باشد.
لیست قیمت و خرید انواع یلوک سیمانی در سایت کندو: خرید انواع بلوک سیمانی